Burak ćwikłowy

Burak ćwikłowy (Beta vulgaris L.) – należy do grupy najpowszechniej u nas uprawianych i spożywanych warzyw. Jadalne są nie tylko korzenie, ale i młode liście. Burak zawiera dość duże ilości cukrów, soli mineralnych oraz kwasy jabłkowy, cytrynowy i winny, które nadają mu przyjemny smak. Buraki można uprawiać na prawie wszystkich glebach, byleby były dostatecznie żyzne i wilgotne, w dobrej kulturze, nie zakwaszone. Nie znoszą miejsc zacienionych. Pod buraki należy przeznaczyć pole w drugim, a na bardziej próchniczych glebach w trzecim roku po oborniku. Na świeżo nawożonej obornikiem ziemi korzenie wyrastają zbyt duże, są słabiej zabarwione (z białymi pierścieniami) i mniej smaczne. Buraki wysiewa się wprost do gruntu od końca pierwszej dekady kwietnia (są wrażliwe na chłody) do połowy czerwca, a nawet aż do początku lipca, zależnie od celu uprawy i odmiany. Na przechowywanie zimowe i na konserwy siew przeprowadza się w wyżej podanych późniejszych terminach. W uprawie polowej stosuje się wysiew w rzędy odległe co 30-50cm, zależnie od sposobu uprawy międzyrzędowej, a na zagonach w rzędy co 20-25cm. Nasiona powinny padać w rzędzie co 3-5cm. Grubość przykrycia nasion 2-3cm. Na glebie lżejszej sieje się je głębiej, a na cięższej, zlewnej lub bardzo wilgotnej – płycej. Na obsiew 1 ara potrzeba od 120-200 gramów nasion, co zależy od rozstawy rzędów, przeznaczenia plonu, wielkości kłębków i zdolności kiełkowania. Przy zbyt gęstych wschodach konieczna jest przerywka roślin, z tym ze odległości miedzy pozostawionymi roślinami zależą od przeznaczenia buraków i żyzności gleby (na żyźniejszej – zostawić więcej roślin, aby się zbytnio nie rozrastały). Plon korzeni z 1 ara wynosi przeciętnie 200-300kg.  

Burak ćwikłowy ‘Egipski’ – odmiana selekcji krajowej. Wczesna, plenna, najbardziej nadająca się do wczesnej uprawy, np. do sprzedaży na pęczki; dobra także na przechowywanie zimowe. Liście średniej wielkości, zielone z czerwonym unerwieniem, ogonki liściowe dość grube, czerwone. Korzeń płaski, u góry lekko falisty, główka mała. Miąższ ciemnoamarantowy z wyraźnymi, jaśniejszymi pierścieniami, zwłaszcza u dużych korzeni.

Burak ćwikłowy ‘Czerwona Kula’ - odmiana selekcji krajowej. Doskonała na użytek letni i jesienny, a także na przechowywanie zimowe, ale pod warunkiem późniejszego siewu (koniec czerwca, początek lipca), bo korzenie szybko się starzeją (twardnieją). Odmiana plenna, o wysokich walorach smakowych. Liście duże, na brzegach karbowane z jasnoczerwonym unerwieniem. Korzeń kulisty, przechodzący od razu w cienki korzeń palowy. Miąższ wisniowoczerwony, o słabo zarysowujących się pierścieniach, bardzo słodki, delikatny. Nadaje się na konserwy i do zamrażania.

Burak ćwikłowy ‘Okrągły ciemnoczerwony’ – oryginalna odmiana polskiej hodowli. Plenna, smaczna, bardzo trwała w przechowywaniu. Liście duże o unerwieniu i ogonkach czerwonych. Korzeń u góry zaokrąglony, w nasadzie lejkowato wydłużony, przechodzący następnie w gruby korzeń palowy. Miąższ ciemnowiśnowy o prawie niewidocznych mocno zabarwionych pierścieniach.